Hoe freelancers omgaan met de crisis, toen en nu

Hoe freelancers omgaan met de crisis, toen en nu

Inmiddels zijn we 8 weken verder en wordt een groot deel van ondernemend Nederland flink door de corona-crisis geraakt. Opdrachten worden uitgesteld of helemaal geannuleerd en/of meer druk wordt uitgeoefend, omdat de resultaten niet zo goed zijn als ruim twee maanden geleden. Geen reden tot paniek, want tegelijkertijd is dit ook de uitgelezen kans om tijd en rust te pakken én om een goede slag te maken op jouw eigen ontwikkeling. 

Daarnaast heeft Nederland al een meerdere crises meegemaakt en ook daar kwamen we met z’n allen weer uit. In dit artikel geef ik een schets van de vorige crises en hoe ook jij deze corona crisis kan ‘overleven’ als freelancer. 

 Ben je freelancer én op zoek naar een opdracht? Meld je dan gratis aan bij Jellow. 

Recessie jaren 80

Door de verhoogde olieprijzen en stagnatie ontstond er in 1980 een economische crisis die officieel tot 1989 heeft geduurd. 

Wat opviel in deze tijd en je ook kan herleiden uit andere crisistijden is dat veel mensen creatieve oplossingen gaan verzinnen om toch geld te verdienen. In de jaren 80 zag je dan ook de allereerste grote toename in het aantal freelancers en zzp’ers. Dit begrip was nog niet zo bekend als nu, maar mensen gingen als het ware op freelance-basis vaker klusjes doen. 

"Wat opvalt is dat mensen creatieve oplossingen gaan verzinnen om geld te verdienen" 

Copywriters van die tijd gingen (en moesten in sommige gevallen) op freelance-basis artikelen schrijven en tegelzetters verleenden graag hun vakkundigheid aan kennissen. Hierdoor steeg het aantal freelancers en zzp’ers juist in de jaren 80, waardoor het economisch belang voor freelancers ook vergroot werd. 

Dit betekende ook dat er voor freelancers meer regel- en wetgevingen moesten komen. Zo werd er bijvoorbeeld in 1986 de zzp-verklaring VAR opgezet. Door deze verklaring hoefden zzp’ers minder premies af te dragen. De wet is inmiddels vervangen door de wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties).  

Wat betekende de economische crisis ofwel de ‘Kredietcrisis’ voor freelancers?

Als je 10 jaar terug gaat in de tijd zie je hier het begin van een nieuwe generatie zzp’ers en freelancers. Al dan wel uit vrije wil gestart of niet, tijdens de kredietcrisis van 2007 is het aantal freelancers alleen maar gegroeid. 

Steeds meer Nederlanders zagen hun kans op wat bij te verdienen met hun deskundigheid, expertise of vakkundigheid. Maar hoe verging het deze zzp’ers en freelancers?

Als je de berichten uit 2009 van de Volkskrant mag geloven, zijn de antwoorden hierop tegenstrijdig. Het ene bedrijf geeft aan juist te bezuinigen op tijdelijke contracten en daarbij ook freelancers, terwijl andere bedrijven juist in deze tijd graag gebruik maken van tijdelijke inhuur. Daarnaast merkten zelfstandig loketten en gemeenten dat er steeds meer vraag is naar (financiële) hulp. Daarentegen gaven vakbonden juist aan dat er slechts een kleine minderheid aan freelancers was die financiële hulp kon gebruiken. 

Volgens experts liggen deze verklaringen aan de diversiteit van de freelancers. In de Kredietcrisis waren al veel verschillende freelancers actief, op allerlei niveaus en branches. Denk hierbij aan de bouw, marketing, maar ook aan de schoonmaakbranche. De ene branche had het naar alle waarschijnlijkheid natuurlijk veel drukker dan de andere. 

Daarnaast waren er ook grote aantallen freelancers met een beperkt aantal opdrachtgevers, wat voor problemen zorgt als er 1 of 2 wegvallen. Tegelijkertijd waren er in deze crisis ook veel freelancers die de afgelopen jaren goed hebben verdiend aan hun zelfstandigheid, en een potje met geld bewaard hadden. 

"Om de werkloosheid tegen te gaan en om opdrachten uit te kunnen blijven voeren, werd door zzp'ers het uurtarief omlaag gebracht" 

Om de werkloosheid tegen te gaan en om wel opdrachten te kunnen uitvoeren, was een van de tactieken om het uurtarief onwijs omlaag te brengen. Natuurlijk niet het allerleukste om te doen, maar zo bleef de freelancer actief en bleef bouwen aan het netwerk. 

Hoeveel freelancers en zzp’ers er tijdens deze economische crisis daadwerkelijk onder doorgingen is niet bekend. 

Wat opvallend is tijdens deze crises

Wat veel mensen verwachten, is dat freelancers als eerste eruit vliegen wanneer bedrijven zich in een (financiële) crisis bevinden. Opvallend tijdens vorige periode, is dat freelancers door hun meerdere opdrachtgevers en door de flexibiliteit en creativiteit die ze kunnen toepassen toch aan de slag kunnen blijven. Daarnaast zijn er ook veel bedrijven die toch liever met freelancers werken, omdat ze dan eenvoudiger kunnen op- en afschalen als dit nodig is. 

In crisistijden wordt men creatief en leidt dit er vaak toe dat het aantal freelancers en zzp’ers in bepaalde branches juist zal stijgen. Bedrijven gaan hun tijd en budget anders verdelen, wat kan betekenen dat ze bijvoorbeeld nu wel in de gelegenheid zijn om een designer of schilder te kunnen inhuren. Of er genoeg opdrachten voor freelancers en zzp’ers is per branche verschillend en het ene bedrijf kiest juist in zo’n tijd voor freelancers, terwijl het andere bedrijf hier liever vanaf ziet. 

"Na een crisis kiezen veel bedrijven ervoor om met freelancers te gaan samenwerken in plaats van vaste werknemers"

Na een crisis kiezen veel bedrijven ervoor, ook deels door onzekerheid, om eerst samen te gaan werken met freelancers in plaats van het aannemen van vaste werknemers. 

Hoe gaan freelancers nu om met de crisis? 

Zoals hierboven ook al uitgelegd, kan het voorkomen dat jij het juist super druk hebt, je opdrachten gewoon doorlopen of dat je het op dit moment rustig hebt. Dit is natuurlijk allemaal afhankelijk van in welke branche je je bevindt. 

Misschien heb jij het hartstikke druk en dan heb ik niks gezegd, maar mocht je het op dit moment iets rustiger hebben dan kan ik je wel een aantal tips meegeven hoe je deze tijd door kan komen. 

1. Sta er eens bij stil 

Ben je bang dat je er financieel niet uitkomt? Maak dan een plan hoe je dit misschien kan oplossen. 

2. Begin een klusjes waar je normaal geen tijd voor hebt

Pak je website aan, maak een social media planning, begin met blogs schrijven, verbeter de seo op je website, loop je eigen algemene voorwaarden na etc. 

3. Begin iets nieuws!

Misschien kan jij kennis overbrengen door middel van ebook of een online cursus? Start iets nieuws waar je energie van krijgt!

4. Bekijk mogelijkheden

Ga na waar jij als freelancer staat ingeschreven, wat je hieruit haalt en wat je nog meer kan doen. Leg contact met andere freelancers en help elkaar!

In elke crisis zie je dat mensen creatief worden en toch hun centjes bij elkaar proberen te verdienen, ook in deze crisis. Hopelijk krabbelt de economie snel weer wat op en kan je weer vol aan de slag!

 Meld je als freelancer gratis aan bij Jellow.