Freelance Barometer: Freelance statistieken 2021-2022
De spanning op de arbeidsmarkt werd in 2021 in Nederland steeds meer voelbaar. Volgens het CBS blijft dit voorlopig nog wel even aanhouden. De krapte op de arbeidsmarkt is volgens het CBS vooral toe te schrijven aan de aanhoudende groei van het aantal openstaande vacatures.
Bovendien is opvallend dat een steeds groter percentage van de werkzame beroepsbevolking freelancer wordt. Het aantal zelfstandigen nam in het derde kwartaal van 2021 toe met 13 duizend en bereikte daarmee de hoogste piek ooit van het aantal freelancers in Nederland (CBS, 2021).
Steeds meer bedrijven hebben dan ook moeite met het vinden van goed personeel, wat kan leiden tot het niet kunnen behalen van de bedrijfsdoelstellingen. Om dit te voorkomen zoeken bedrijven naar andere oplossingen voor hun personeelstekort. De freelance arbeidsmarkt is er hier één van. Door gebruik te maken van de kennis en het specialisme van een freelancer kunnen openstaande vacatures alsnog worden vervuld.
Aantal freelancers blijft groeien bij Jellow
Ook bij Jellow groeit het aantal freelancers hard. Freelancers kunnen een makkelijke en snelle oplossing zijn voor het tekort aan arbeidskrachten binnen de krappe arbeidsmarkt. “Wanneer je taken of delen van een fulltime baan kunt afbakenen tot een project, hoef je dus niet direct een lange zoektocht te starten naar een fulltimer die alles kan, maar kun je voor het specifieke project een specialist inhuren,” benoemt Lars Evers, co-founder van Jellow.
1. De arbeidsmarkt in Nederland in 2022
Een groeiend aantal freelancers
Volgens het CBS neemt het aantal freelancers al sinds 2003 ieder jaar toe. Binnen de zakelijke dienstverlening is de groei het hardst binnen de vakgebieden specialistische zakelijke diensten, informatie en communicatie, onderwijs en financiële dienstverlening.
Krapte op de arbeidsmarkt in 2022
De laatste jaren zien we op de vaste arbeidsmarkt een extreme krapte in veel vakgebieden binnen de zakelijke dienstverlening, zoals development, IT en industrie. Ook op de freelance arbeidsmarkt is in diezelfde vakgebieden de krapte merkbaar. Hier is sprake van grote schaarste bij de inhuur van freelance specialisten.
Wel is in onderstaande tabel te zien dat vacatures over het algemeen makkelijker in te vullen zijn met een freelancer dan met een vaste werknemer.
2. Freelancers in Nederland
Het aantal freelancers per provincie
Uit onze cijfers blijkt het aantal freelancers ieder jaar toe te nemen. In onderstaande kaart zie je hoe het aantal freelancers bij Jellow per provincie is verdeeld over Nederland. De meeste freelancers die zich bij Jellow inschrijven komen uit Noord- en Zuid-Holland. Dat is ook niet opmerkelijk gezien het aantal inwoners en de concentratie van grote bedrijven die zich veelal in de randstad bevinden. Wel is het opvallend dat de provincies Limburg en Overijssel in verhouding tot de bevolkingsdichtheid minder goed zijn vertegenwoordigd in aantal ingeschreven freelancers binnen Jellow
Belangrijke opmerking: binnen Jellow zien we dat (mede door Corona) de reisafstand van de freelancer naar de opdrachtgever met 22% is gegroeid. De opkomst van remote werken draagt hier in belangrijke mate aan bij. Lees hier meer over de langere reisafstand van freelancers.
Vakgebieden en ervaring van freelancers
De groei van het aantal freelancers verschilt per vakgebied. In onderstaande grafiek hebben we de groei van het aantal freelancers bij Jellow van negen vakgebieden uitgelicht. Hierin valt op dat het aantal freelancers met name binnen de vakgebieden marketing en constructie ten opzichte van vorige jaar het meest is toegenomen. Bij beide vakgebieden is het aantal freelancers dit jaar met meer dan 30 procent toegenomen.
Het afgelopen jaar hebben meer ervaren freelancers zich bij Jellow aangesloten. Dit is met name te zien binnen de vakgebieden project management, marketing, finance, management support en business consultancy. Binnen deze vakgebieden is de groei in seniors (> 10 jaar ervaring) groter dan het aantal juniors (< 2 jaar ervaring).
Daartegenover zijn de vakgebieden grafisch design en foto- en videografie juist meer gegroeid binnen het lagere ervaringsniveau. Meer dan de helft van de groei binnen deze vakgebieden bestond uit freelancers met 0-5 jaar ervaring.
Gemiddelde freelance uurtarief per vakgebied
Om een volledig beeld te geven van het freelance landschap bij Jellow nemen we ook het gemiddelde uurtarief van de freelancers in 2021 mee in deze barometer. Hieronder vind je een overzicht met alle gemiddelde uurtarieven van de freelancers bij Jellow op basis van het aantal jaren werkervaring. Opnieuw zijn dezelfde negen vakgebieden uitgelicht.
Hierin is opvallend dat het starttarief bij weinig werkervaring binnen deze vakgebieden veruit het hoogste is in IT. De schaarste van beschikbare freelancers speelt daarin een belangrijke rol. Hoe schaarser het vakgebied, hoe hoger het uurtarief.
Gemiddelde freelance uurtarief per functie/rol
Met de groei van het aantal freelancers blijkt uit de data van Jellow dat jaarlijks het gemiddelde uurtarief iets afneemt. Het gemiddelde uurtarief is in 2021 ten opzichte van 2020 met 21 cent gedaald, van 66,72 euro naar 66,51 euro. Dit heeft onder andere te maken met de instroom van meer freelancers met minder ervaring en de groei in het aantal freelancers binnen vakgebieden met gemiddeld lagere uurtarieven (zoals grafisch design).
Onderstaande grafiek toont de gemiddelde uurtarieven van de meest voorkomende freelance functies bij Jellow per ervaringsniveau. De uurtarieven zullen binnen de werkervaring verschillen, omdat er andere variabelen meetellen zoals opleiding, inhoud van een opdracht en niches binnen vakgebieden waar een freelancer specifieke kennis in heeft.
Belangrijke opmerking: Bovenstaande tarieven zijn een indicatie van de uurtarieven van freelancers bij Jellow. Bij de registratie vragen we hen een gemiddeld uurtarief aan te geven. Het werkelijke uurtarief per opdracht kan verschillen, mede door de duur en complexiteit van een opdracht die de hoogte van het uiteindelijke uurtarief kunnen bepalen.
Wat zeggen de freelancers?
Afgelopen jaar hebben we aan onze freelancers gevraagd om hun mening te geven over een aantal stellingen. Zo blijkt dat maar liefst 66% van de freelancers bij Jellow bereid is om hun uurtarief te verlagen voor een toffe opdracht. Daarnaast is remote werken voor meer dan de helft van de freelancers belangrijk en vindt driekwart van de freelancers opdrachten via het eigen netwerk.
3. Opdrachtgevers in Nederland
Opdrachtgevers per provincie
Steeds meer bedrijven worden zich ervan bewust dat freelancers een interessante bron zijn in hun zoektocht naar talent. Maar niet alleen het aantal freelancers groeit, ook het aantal opdrachten neemt toe.
Op ons platform valt op dat de meeste freelance opdrachten vanuit Noord-Holland komen. Deze provincie is dus voor zowel het aantal freelancers als opdrachtgevers de koploper.
Groei in freelance opdrachten per vakgebied
In het afgelopen jaar zien we vooral een grote groei van 83 procent in freelance opdrachten voor web- en app developers. De vaste arbeidsmarkt in dit vakgebied kent extreme schaarste met steeds meer openstaande vacatures. Opdrachtgevers vinden hun oplossing dan ook makkelijker in het inhuren van een tijdelijke freelancer ter invulling van hun vacatures. Ook binnen de vakgebieden HRM en project management zien wij een flinke groei in het aantal freelance opdrachten.
Achtergrond: De data in deze barometer werd verzameld uit Jellows eigen netwerk, met meer dan 30.000 freelancers in Nederland. Hoewel deze steekproef te klein is om gegronde beweringen te maken over de situatie in het volledige land, geven de cijfers wel een indicatie van grotere evoluties en tendensen binnen de Nederlandse freelancemarkt.